Messinian Travellers: Οδοιπορικό στη Βαμβακού Λακωνίας
Οι Messinian Travellers μάς ταξιδεύουν κάθε μήνα και σε νέο προορισμό μέσα από τα οδοιπορικά τους. Με εμπειρία πάνω από 10 χρόνων, ο Αργύρης και η Ελευθερία γνωρίζουν καλύτερα από όλους τα κρυμμένα μονοπάτια της Πελοποννήσου. Αυτή τη φορά μάς ξεναγούν στην αναγεννημένη Βαμβακού Λακωνίας.
Η Βαμβακού είναι ένα ορεινό χωριό στις πλαγιές του Πάρνωνα, κτισμένο σε υψόμετρο 903 μέτρων. Πρόκειται για ένα ξεχωριστό καταπράσινο μέρος, γεμάτο με καρυδιές, καστανιές, πλατάνια και λουλούδια, που έχει πανέμορφες βρύσες και ποικιλία πουλιών. Χτίστηκε περίπου στα μέσα του 15ου αιώνα κι αρχικά το όνομά της ήταν Παληοχώρα. Σχετικά με τη σημερινή της ονομασία, που καθιερώθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, υπάρχουν διάφορες εκδοχές με τις επικρατέστερες να κάνουν λόγο για μια γυναίκα ονόματι Βαμβακιά η οποία εγκαταστάθηκε στην περιοχή ερχόμενη από τον Μυστρά ή με την καλλιέργεια βαμβακιού.
Βαμβακού Λακωνίας
Οι Βαμβακίτες ασχολούνταν με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, το κρασί αλλά και τα δημητριακά. Μετά το 1900, καταπιάστηκαν οικονομικά με τα δέντρα (κεράσια, βύσσινα, μήλα, αχλάδια, καστανιά, καρυδιά), την πατάτα και τα βότανα, τα οποία μάλιστα αξιοποιήθηκαν ιατρικά. Άλλωστε, πολυάριθμοι ήταν εκείνοι που κατάγονταν από την Βαμβακού κι ακολούθησαν στην πορεία το επάγγελμα του γιατρού. Βάσει και των στοιχείων για τον μέσο όρο ζωής τους, ήταν άνθρωποι που ζούσαν πολλά χρόνια. Στις αρχές του 20ού αιώνα το χωριό γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη, η οποία οφειλόταν στη δράση του τοπικού συνεταιρισμού αλληλοβοήθειας, ο οποίος λάμβανε σημαντική ενίσχυση από κατοίκους που ζούσαν στο εξωτερικό. Δημογραφικά χτυπήθηκε από την κατοχή, τον εμφύλιο, τη μετανάστευση και την αστυφιλία. Σήμερα η περιοχή είναι γνωστή για το μέλι, το αρωματικό τσάι και τη ρίγανη.
Τον Αύγουστο του 2018 πέντε φίλοι ίδρυσαν την κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση με την ονομασία «Η αναβίωση της Βαμβακούς» (Vamvakou Revival). Έχοντας ρίζες στο βουνίσιο μέρος της Λακωνίας, έκαναν πράξη την επιθυμία τους να γράψουν ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του χωριού, διαμορφώνοντας ένα πλάνο για την αναβίωσή του. Επέστρεψαν δυναμικά στον τόπο που αγαπούν, έχοντας την υποστήριξη, ηθική και οικονομική, από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), καθώς το χωριό είναι ο τόπος καταγωγής του Σταύρου Νιάρχου.
Βαμβακού Λακωνίας
Τα τελευταία χρόνια έχουν εργαστεί συστηματικά για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του πλάνου της «Αναβίωσης της Βαμβακούς» με σκοπό την ανάπτυξη του χωριού και την επιστροφή μόνιμων κατοίκων σε αυτό. Βασικό όχημα του οράματος αυτού αποτελεί η δημιουργία θέσεων εργασίας και η εξασφάλιση σύγχρονων συνθηκών διαβίωσης, ενώ ο απώτερος στόχος είναι σε μερικά χρόνια να ζουν εκεί νέοι και οικογένειες με παιδιά, ώστε να ανοίξει και πάλι το σχολείο του χωριού, το οποίο σταμάτησε να λειτουργεί το 2008.
