Θωμάς Φώτης: το νοσταλγικό μου ηπειρώτικο Μανχάταν
Ο γνωστός τραγουδοποιός μάς ταξιδεύει σε μια αθώα, πέρα για πέρα αληθινή, εκδοχή της Άρτας. Μόνιμος κάτοικος ο ίδιος ενός ηπειρώτικου χωριού, την έβλεπε γεμάτη θαύματα και ανέλπιστες ομορφιές, ενώ δεν ξεχνά στιγμές που έζησε εκεί και τον καθόρισαν ως άνθρωπο. Με τα μάτια του παιδιού που ήταν και είναι ακόμη, ο Θωμάς Φώτης επιφυλάσσει στο FollowGeorge.gr μια ξενάγηση στα παλιά μαγαζιά, στα παγωτατζίδικα, στις γιορτές και τα πανηγύρια, στο καρναβάλι που ήταν γυναικεία υπόθεση, στα πρώτα φιλιά και στις ατέλειωτες, ρομαντικές βροχές της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ηπείρου.
Κατεβαίναμε, που λες, δύο φορές το μήνα από το χωριό μου δεκάδες χιλιόμετρα δρόμου με στροφές μέσα στα λεωφορεία της γραμμής για να πάμε στην πρωτεύουσα του νομού. Τους οδηγούς των λεωφορείων τους ξέραμε όλους με τα επώνυμά τους. Ο Μαρέτης, ο Κουλούρας και τόσοι ακόμα που φάνταζαν σαν τους μικρούς μου ήρωες που με οδηγούσαν στην αγαπημένη μου πόλη.
Τέλη της δεκαετίας του ‘80 κι εγώ με κοντά παντελονάκια δίπλα απ’ το φουστάνι της μαμάς. Θυμάμαι και νιώθω σαν να ’ταν χθες τις μυρωδιές της πόλης. Κατεβαίναμε στα Κ.Τ.Ε.Λ. που τότε ήταν ακριβώς δίπλα απ’ το πανέμορφο κάστρο της. Με τα πόδια ως στο κέντρο, στην οδό Σκουφά (η Ερμού και η Σταδίου της Άρτας μαζί).
Τρεις καστανάδες, ο ένας στην είσοδο της πόλης. Χάρτινο σακουλάκι, καμιά δεκαριά κάστανα μέσα και η ευτυχία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό μου. Τα ψώνια της μαμάς που τα βαριόμουν, τα τσαγκάρικα, οι επιδιορθώσεις ρούχων, βιτρίνες, δουλειές σε υπηρεσίες. Με το μάτι μου έψαχνα το πρώτο παιχνιδάδικο. Παράδεισος! Ελάχιστα από αυτά τα έχω κρατήσει στο πατρικό μου. Λάτρευα τις σβούρες. Δεν έχω ξαναβρεί σαν αυτές που έπαιρνα στην Άρτα πουθενά αλλού στη ζωή μου! Το πρώτο ποδηλατάκι με τις τρεις ρόδες και τη σέλα τύπου πολυθρόνα στα 7 μου και λίγο αργότερα το κανονικό όπου κλασικά έλιωσαν μέχρι και οι ζάντες ώσπου να γίνει παλιοσίδερα... Πρώτη βόλτα στη Σκουφά που τότε δεν είχε πεζοδρομηθεί και πρώτη σαβούρα στην πλατεία Κρυστάλλη... Όλα τα θυμάμαι και τα αναβιώνω.
Μεσημέριαζε, λοιπόν, και η πλατεία Μονοπωλίου (Μονωπλιό) έσφυζε απο ζωή. Παγωτό χωνάκι, τεράστιο μηχανής, βουτηγμένο σε μαύρη σοκολάτα και να στάζουν σιρόπια μέχρι και τα παντζάκια μου.
Κάθε περίπτερο που σεβόταν τον εαυτό του τότε είχε κι ένα μικρό λούνα παρκ δίπλα του. Το αυτοκινητάκι με τα κέρματα, το αλογάκι που σε τραμπάλιζε και μια ακαθόριστη φιγούρα που δεν κατάλαβα ποτέ τι ακριβώς ήταν, έβγαζε και μια τσιρίδα περίεργη και εννοείται έπρεπε να μπω σε όλα! Πριν φύγουμε το απόγευμα πίσω για το χωριό, τρώγαμε σε κάποιο από τα πολλά παλιά εστιατόρια. Οι καλύτερες συνταγές: νόστιμα, αγαπησιάρικα μαγειρευτά και ψητά χωρίς πολλά πολλά, μα με όλη τη νοστιμάδα του κόσμου.
Η Άρτα της εφηβείας μου αργότερα έγινε το καταφύγιο. Είχα τα πρώτα μαθήματα στο Ωδείο πίσω απ’ τα Ψαροπλιά, τους πρώτους έρωτες, τα πρώτα φιλιά. Ώρες ατέλειωτες στο κατάστημα το μοναδικό τότε στην περιοχή με μουσικά όργανα, του δασκάλου μου του Δημήτρη, βόλτες στην Παρηγορίτισσα ή στο κάστρο που ακόμη τότε λειτουργούσε εκεί. Mπυρόνια στα ροκάδικα με Τρύπες και Kiss.Τα πρώτα μου live στην πλατεία Σκουφά. Τα ημερήσια γλέντια με κλαρίνα και βιολιά στις γιορτές.
Επίσης, το πολύ γνωστό πια καρναβάλι της Άρτας που το διοργανώνουν οι γυναίκες της πόλης. Και στο οποίο από το 1982 ως και πριν από λίγα χρόνια απαγορευόταν αυστηρά η συμμετοχή των ανδρών!
Η Άρτα, θα το ξέρετε, είναι χτισμένη στη θέση που βρισκόταν η αρχαία πόλη της Αμβρακίας και είναι ξακουστή για το θρυλικό πια και πανέμορφο γεφύρι της. Οι ομορφιές της όμως δεν τελειώνουν εκεί. Πλούσια σε βυζαντινή παράδοση, έχει πολλά μνημεία που αξίζει να επισκεφθείτε. Γραφικά σοκάκια πέριξ του κάστρου και όχι μόνο. Το ίδιο το κάστρο με το ρολόι που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα ήταν από τα πρώτα στην Ελλάδα! Εντός του χώρου βρίσκεται το θέατρο που φιλοξενεί καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
Τα τσιπουράδικά της στα οποία με κάθε γύρα τσίπουρο σου έρχεται και πλούσιος μεζές με ντόπιες νοστιμιές και έχω φύγει από αυτά σαν άλλος Ορέστης Μακρής στις ταινίες γυρνώντας σπίτι με τη κιθάρα στον ώμο. Γλίτωνα και το μαγείρεμα στο σπίτι...Έμενα μόνος πάντα σε μικρά δώματα ή γκαρσονιέρες. Προτιμούσα τα ισόγεια γιατί στην Άρτα ισόγειο σημαίνει αυλή, ή τουλάχιστον μπαλκόνι με λουλούδια. Σήμαινε αντάμωμα με τον δίπλα, με τον απέναντι, γιατί μπορεί να ήσουν μόνος σπίτι, αλλά αισθανόσουν την παρέα των γύρω.
Πλούσια και σε μουσική παράδοση η πόλη μου. Ηπειρώτικες μελωδίες, κλαρίνα, λαγούτα, φαμίλιες με μεγάλη ιστορία στο χώρο της μουσικής. Και όταν ήρθε και το Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής μουσικής στην περιοχή έδεσε το γλυκό! Γέμισε κάθε δρόμος και γκρουπάκι-κάπου εκεί, ήμουν κι εγώ με τα τραγούδια μου και τους αγαπημένους μου φίλους που μου λείπουν πια. Και ζωγράφοι και λογοτέχνες και κάθε λογής δημιουργία έχει ξεπηδήσει απ’ τα σπλάχνα αυτής της πόλης.
Η Άρτα έχει και θάλασσα. Πολύ κοντά της, στο Μενίδι, όπου πας ακόμα και με ποδήλατο, αλλά γεωγραφικά ανήκει στην Αιτωλοακαρνανία. Επίσης, στον Αμβρακικό στο παλιό λιμάνι της Κόπραινας με τον φάρο. Στην Άρτα κάνεις και οτοστόπ. Και σε παίρνουν. Έχει καλημέρες δεξιά αριστερά. Έχει πορτοκάλια. Έχει τις πιο χορταστικές πίτες έβερ. Και πολλή βροχή έχει. Κάποτε μέτρησα 10 μέρες σερί. Και κους κους έχει. Και μελαγχολία.
Βόλτες στον λόφο της Περάνθης να αγναντέψεις τον Αμβρακικό από ψηλά, περαστικούς που τη λάτρεψαν κι έμειναν για πάντα εκεί, ντόπιους που τη βαρέθηκαν, αλλά τη νοσταλγούν. Και φιλοξενία έχει.
